« پهره روتاک » « روزنامه پهره »

ادبیات بلوچ

عناوین یادداشت‌ها

  • ورنــــــا سه‌شنبه 29 فروردین 1396 07:21
    ورنــــــا کــوه وکاباں چو ، تـئـی نزر ورنا مــردی ءَ شـیـری تـئی جگر ورنا ســر بکــن سار و پَندلاں تو چار پَد بـجن هـکـّاں ، ٹِکّ هـبـر ورنا کپتگ راج دیرنت گلامی ءِ بند ءَ دام ءَ تو لیڑیـن ، کن هَـشر ورنا پَهر گں آزاتی هست و بیت بندوک گوں بٹاکاں گار ، جند ءِ سر ورنا هیلهے بیلاں!هون چه سرگوئستگ ڈیه ءَ بیت گار و ، زند...
  • ,, بامسار ءِ روچ،، سه‌شنبه 15 فروردین 1396 07:21
    آزمانک ,, بامسار ءِ روچ،، ڈاکٹر سمّی پرواز "واجہ! ما کدی وتی منزل ءَ سربیں،، آئی ءَ یک برے پدا چہ کاروان ءِ راہ دربر ءَ جست کت- مئے سپر ھما بامسار ءِ لمب ءَ آسر بیت ھو مارا زند ءِ یک نوکیں رُاژنے رسیت؟ راہ شون ءَ ایمنی آئی ءِ جست ءِ پسو دات- "بلے تہ کدیگ ءَ اے مئے واجہ! …اے دْراجیں سپر ءَ مئے چینچو مردم شُد...
  • دل ءِ هـُـلّ سه‌شنبه 15 فروردین 1396 07:20
    دل ءِ هـُـلّ ( شهیدانی یات ) آسیگیں دل اوں ایرجیگ کن مهرانی تماه زند داشتگ کاینت هرکدیں هُلاں تئی ساه ءَ گـَـٹ چن انت هئو هنبو بنداں دست تئی درگاه ءَ ایرجی تو بکن ماه و سال گورگنداں منا پیلاشتگ ، بلّ تو هانل ءِ زهیران ءَ کاینت پُل گـُدیں دیوان ءَ مِسک و انبراں درنزان بنت یاتاں دوربُنیں چـَنـڈان ءَ بل که گلزمین ءِ بو...
  • وتن پالی سه‌شنبه 15 فروردین 1396 07:18
    علی اکبر دهخدا کریم بلوچ _ تهل کسانی ءَ چه هنگت منی هوش ءَ هست که ماکیانی کــُڈ ءَ من برت ات دست وتی سنٹءِ گون ءَ منی چونگ چت منی ارس چو که رگ ءِ هون تچ ات منی پت هم کــَنـد ات منی گریوگاں : ندرباں ! وتن پالی دربر چه ماکیان
  • تـو مـنـی مـاهـانی بَــر و بَـرورد تو مـنـی زنـــد ءِ مُـجّـتـی همدرد سه‌شنبه 15 فروردین 1396 07:16
    تـو مـنـی مـاهـانی بَــر و بَـرورد تو مـنـی زنـــد ءِ مُـجّـتـی همدرد هــر کدیں کائـے پُـل گُـلیں یاتاں بود زوریت ساه تودل ءِ رهگرد سَمّواں تو دات رنگ بهاراں چو سرمچاراں تو کرتگ انت بامرد مهر ءِ آساں گوں ما بلینتگ دل واهگاں تئیگنت مئے دلانی ورد شات بات ئے تو چو سمین آجـو کد مبات تئی نز،تهل-بژن روزرد کریم بلوچ - تهل...
  • اگـں زنـد ءَ هـمـراہ یاری نہ کنت سه‌شنبه 15 فروردین 1396 07:15
    اگـں زنـد ءَ هـمـراہ یاری نہ کنت وتی ساهـگ ءَ کس میاری نہ کنت َبـلـوچے نہ انت آ مـنـی مـذهـب ء غلام انت پہ جنگءَ تیاری نہ کنت دوبـر زنــد بکشئے وتی عـاشـقـاں پـہ تـوکے وتـارا وداری نـہ کـنـت وتی جـنـد ءَ تـو ریـپ داتـگ مـُدام چـشـیں کار قاضی مداری نہ کنت (مبارک قاضی)
  • مبارک قاضی ( چاربند ) سه‌شنبه 15 فروردین 1396 07:13
    مبارک قاضی ( چاربند ) شهر شهر سر گپتاں وت وتی شوهاز ءَ من انگت ءَ نیاں سرپد زندگی ءِ راز ءَ من چاریں روچ امروز ءِ هرکس زر ءِ واهگدار اوئے من بباں قاضی رپتگاں نماز ءَ من مبارک قاضی
  • تو هدایانی همبل ئے بیلی ! پنج‌شنبه 26 اسفند 1395 08:28
    تو هدایانی همبل ئے بیلی ! نئے سر ءَ رهن کن وشنیاتکانی نئے دل ءَ بند تو ، ناشر ءِ داداں جنز وتی جنز ءَ سرگر انت پگراں واهگ ات جهداں ، په رسئے پاداں ، تو هدایانی همبل ئے بیلی ! تو هدا چو اڈ هم کن ئے زند ءَ هم بهشت انت تئی مهنتاں دستءِ هم کن ئئ آجو ، وت وتی جند ءَ کریم بلوچ - تـهـل
  • دستونک پنج‌شنبه 26 اسفند 1395 08:26
    گِله اِت چم و سر انت ، او هَتل و ماهیں پری ما په ناز ات زند ءَ بکشاں، ٹهل و لڈ ات درئمگوری تئی کهیب و جنزگان ات هوش بَر انت و درین ءِ داب زیب تئی مارشت ءِ دنیا ، چَنگ و سَؤت انت هژدری تئی رواجاں نرمکیناں ، کؤگ و سیسوگ چه سر انت چم کنجل - نلگسیں تئی ، چو که آهوگ کهسری موربندیں تئی میان انت گوئمزی و ، زَهمانی زِه تئی...
  • بــــاریـــــن ؟ پنج‌شنبه 26 اسفند 1395 08:24
    بــــاریـــــن ؟ روچانی دَنز و پُلگاں تَـم کُرتگ انت هَیال بارین کُجام دل ءِ بور سِستگ ره ءِ کمال بارین دِلانی کـَشـّــَگ سرمستی ءِ شمال بارین مجاں بَنت اندیم مدام ماه و سال ؟ * گِیر انت که کاینت انگر سوچ انت هم دل ءَ باهینت وهد و سالاں کم زانتی ءِ گِل ءَ هُرجیت نازکیں تَب دَؤرانی مُشکِل ءَ چَکـّـاس دَؤر ءِ سَکّ انت...
  • دل ءِ هـُـلّ پنج‌شنبه 26 اسفند 1395 08:22
    دل ءِ هـُـلّ ( شهیدانی یات ) آسیگیں دل اوں ایرجیگ کن مهرانی تماه زند داشتگ کاینت هرکدیں هُلاں تئی ساه ءَ گـَـٹ چن انت هئو هنبو بنداں دست تئی درگاه ءَ ایرجی تو بکن ماه و سال گورگنداں منا پیلاشتگ ، بلّ تو هانل ءِ زهیران ءَ کاینت پُل گـُدیں دیوان ءَ مِسک و انبراں درنزان بنت یاتاں دوربُنیں چـَنـڈان ءَ بل که گلزمین ءِ بو...
  • مـنـی بـیـلی ! یکشنبه 1 اسفند 1395 17:17
    مـنـی بـیـلی ! بیلی منی ! هونانی هار ، رُمبیت بلوچانی دوار جون انت که هر جه کپتگ انت شهیدانی رُمب ءَ وپتگ انت ٹپی و در بند انت مزار ماتانی چم انت ارس گوار سوکیگ راج ءِ هست و نیست ایمن نه کس منتگ ، هُشار ! پادا ! و تئی پادآیگ ءَ باهند ءَ جنزیت پر توار ! بند انت مات مئی مکهین جئور و بد ءِ زلم ءِ شکار هولّ و بَر انت تئی...
  • دستونک شنبه 16 بهمن 1395 12:04
    کــوٹـِکیں مـُلک و کـوٹـِـکیں جــاور دل نه سَهڑیت ئی چون کناں باور لک گِـهـگیـریں هـم سرئی بُرتگ واهگی اِشکند هم کتگ لک سر ســــامــراجانی ڈلّ و زنـدان انت دیمی سیاهِنت و کُشت و هون پَدّر مِـلکت انت پئوج ءِ یاں دَتیں هَپتار نـیـک نَمنّانی ، رُمب ءِ سـَر لشکر په پُلگ شیر انت چــه گلیں راجاں سامراجءَگوں چوٹ و جهل انت سر...
  • مُلّا ءُ دھکان شنبه 16 بهمن 1395 11:59
    گوشکند مُلّا ءُ دھکان طارق پیشکانی یک دھکانے ءِ ھَر مسیت ءَ پُترت گڑا میست ءِ مُلا ءَ ھَر گپت ءُ دھکان ءِ گوْر ءَ آؤرت ءُ لگّ ات واز ءَ : اے ھَر پلیت انت نا پاک انت-ءُ پد ءَ مسیت ھدا ءِ لوگ انت- پاکیں جاھے، شما پرچا وتی ھر ءَ نہ دار ات،، - دھکان ءَ چہ میست ءِ مُلا ءَ پھلی لوٹ ات ءُ گشت :واجہ! اے ھرے ناسرپد ءُ بے...
  • سر سرمچار ! اَو سرمچار ! شنبه 16 بهمن 1395 11:58
    سر سرمچار ! اَو سرمچار ! راج ءَ توئـے بـرزیں توار هک لوٹی ءَ ، په بیرک ئے پَهرانی تو ، شَتکیں تلار مِهراں په شیهی تو زرئے مات گلزمین تئیگ انت مئیار امیت و راج ءِ رژن تو سوب انت تئی دست ءِ سگار آجـویـی ءِ مـیـدان ءَ ماں رُمب ات ببات لـَک و هزار بـدواه ءِ دیم درکپتگ ئـے سرگوازی ءَ بے مَٹ هُشار اَو سرمچار ! سر سرمچار !...
  • چــــــاربـــنــــد یکشنبه 10 بهمن 1395 13:36
    چــــــاربـــنــــد میر گل خان نصیر او ننگریں ورنا ! پدا چک پروش و بچار ماتی وتن ءِ گـُـٹ ءَ مَں لوپنت سیاهمار چو جوگی ءَ سسّا کن و سیاهمار ءَ بگر اِنا ، گوں وتن کنت ترا هم ، مسمار *** ماؤں که توار ءَ شمئے برته په پَلک آزماناں چکرینتگ و چنڈینته ملک هے واهے نه چنڈینته شما را انگا ! مئے گوانک، مئے پریات، چیانٹ و چلک ***...
  • دسـتـونـک یکشنبه 10 بهمن 1395 13:34
    منیر مومن دسـتـونـک ھَستی ءِ مَیت ءَ بُشود ءُ بدئے آپ ءَ آس ءِ تھا بُشود ءُ بدئے چِلّ ءُ پُولنگ اِنت منی شالءِوڑا شھر ءِ گوات ءَ منءَ بشودءُبدئے دیدگاں بِل گوں گباراں سِیل اَنت ارسے چو مُھرگ ءَ بشود ءُ بدئے سَئیلی اَستونے ءَ من ءَ گُشتگ آزمان ءِ لَد ءَ بشود ءُ بدئے کُل شہموکیں چِڑکہ وپت اَنت نوں شپ ءِ نیت ءَ بشود ءُ...
  • بــــلـــــوچ یکشنبه 10 بهمن 1395 13:32
    بــــلـــــوچ عبدالستار پردلی لهتین جهان ڈاهین راجدپترزانتانی جمله بلوچانی باروا : ۱-- پرانسی راجدپتری پس رنه گروسه : " بنیادمانی درائین راجدپترا پٹ و لٹ کرتون ، چوش چما کیت که هدابند درائین راجا را چیردست و بلوچ راجا هاکم هست کتگیت" ۲-- میشل سارا خوف گشیت : " ایران پٹی انت که بلوچستانی پیه را ایر بارت...
  • چــــــاربـــنــــد جمعه 8 بهمن 1395 14:14
    چــــــاربـــنــــد میر گل خان نصیر او ننگریں ورنا ! پدا چک پروش و بچار ماتی وتن ءِ گـُـٹ ءَ مَں لوپنت سیاهمار چو جوگی ءَ سسّا کن و سیاهمار ءَ بگر اِنا ، گوں وتن کنت ترا هم ، مسمار *** ماؤں که توار ءَ شمئے برته په پَلک آزماناں چکرینتگ و چنڈینته ملک هے واهے نه چنڈینته شما را انگا ! مئے گوانک، مئے پریات، چیانٹ و چلک ***...
  • بلوچ ماتاں که وتی تنگهیں بچان ءَ په سرمچاری ءَ رودینتگ ! جمعه 8 بهمن 1395 14:13
    بلوچ ماتاں که وتی تنگهیں بچان ءَ په سرمچاری ءَ رودینتگ ! شهید بابا درویش بلوچ پیشی روچاں بلوچ سرمچارانی گلّ ءِ ، ترپوکیں سرمچارے ، ماں دیمپدیمی جنگ ءَ گوں پاکستان ءِ رستریں پئوج ءَ شهید بیت . اے سرمچارے نام بابا درویش بلوچ ات . آئی ءِ مکهیں مات وتی منگهیں بچ ءِ شهید بیگ په وتی ماتی گلزمین بلوچستان ءِ آزاتیءَ رند ؛...
  • ! مال ءِ تاوان پہ جان ءَ سیت انت جمعه 8 بهمن 1395 14:11
    چه "بتل گنج " ءِ کتاب غلام فاروق بلوچ ! مال ءِ تاوان پہ جان ءَ سیت انت ایشی ءِ باور ءَ اے کسّہ انت کہ یک رندے یک ھدا دوستیں مردمے ءَ چہ ھُدا ءِ کِرّ ءَ دعا لوٹ اِت کہ آ دلوتانی بولی ءُ لبز ءَ سرپد بہ بیت- آئی ءِ دعا قبول بوت ءُ آ درھیں دلوتانی بولی ءُ گپّاں پوہ بوت-یک رندے پِشّی یے گوں دگرے ءَ گُشگ ءَ ات-...
  • ! مال ءِ تاوان پہ جان ءَ سیت انت جمعه 8 بهمن 1395 14:11
    چه "بتل گنج " ءِ کتاب غلام فاروق بلوچ ! مال ءِ تاوان پہ جان ءَ سیت انت ایشی ءِ باور ءَ اے کسّہ انت کہ یک رندے یک ھدا دوستیں مردمے ءَ چہ ھُدا ءِ کِرّ ءَ دعا لوٹ اِت کہ آ دلوتانی بولی ءُ لبز ءَ سرپد بہ بیت- آئی ءِ دعا قبول بوت ءُ آ درھیں دلوتانی بولی ءُ گپّاں پوہ بوت-یک رندے پِشّی یے گوں دگرے ءَ گُشگ ءَ ات-...
  • مهتر سلیمان و بالی مُرگ جمعه 8 بهمن 1395 14:09
    مهتر سلیمان و بالی مُرگ علی اکبر دهخدا / کریم بلوچ _ تهل مهتر سلیمان ءِ وهد و باریگ ءَ ، روچے مُرگے اوٹگ و گــُوَلم ءَ شت تاں آپ به وارت . دیستی که چکاں اوداں لیب و گوازی کناں و جان شودان انت . وتی دور داشت تاں که چکانی لیب و جان شودی کــُـٹ ات و چه اوداں رپت انت . رندا گولم ءِ نزیک ءَ شت . دیستی که وَش ڈؤلیں مردے گوں...
  • بے علمیں جَنِکّ چهارشنبه 29 دی 1395 11:00
    بے علمیں جَنِکّ میر گل خان نصیر زیبائیں جنکّے چو گلاب ءَ چو بهار ءَ اوشتاته وتی لوگ ءِ دپ ءَ چو که چنار ءَ من راه ءَ روا ں بُڈته پکرانی زکهار ءَ ناگاه منا بُست کته شیپولیـ ں توار ءَ من چارت و گوئشتگ منا هَیرانی گهار ءَ « جی برات! اگ ں تو نهئے اشتاپ په کار ءَ بیا یک دَمے شَنک جن وتی هیرانیـ ں گهار ءَ یک کاگدے پسّ ءَ...
  • شر زاتیں کماش " جمعه 24 دی 1395 09:59
    "شر زاتیں کماش " آئی کماش ءِ چشمک در کت، سر ءِ پاگ جہل ءَ ایر گیتک گُر ءُ نِہرّانے بست کہ اے اکس تئی وتی نہ انت، تو گوں اسپیتیں ریشّاں دروگ بندے، کماش گروناکیں بلوچے اَت، بلے چہ ترس ءَ ھبرے نہ کت، سرے جہل کت اے نیمگ ءُ آ نیمگ ءَ چار اِتے، بہ گندے دل ءَ اَتے کہ در بہ ئیت بلے در ءِ دپ ءَ اوں یک پانپاھے اوشتاتگ...
  • گوک پروش ءِ جنگ جمعه 3 دی 1395 15:52
    گوک پروش ءِ جنگ گل خان نصیر بلوچ راج ءِ درد و رنج ، وشی و شادهانی ، پهر و سربرزی ءِ روچ ، چه ایدگه راج و کئومان هچ کم نهنت ، ما گوئشت کنو ں که مئی پهر ءِ روچ ، مئی وتنپالی و وتن داری ءِ روچ ، گیش چه هر راجے انت . بلے مئی بد کزمتی ایش انت که مئی واننده و زانوگرا ں ، وتی راج ءِ بامردانی اے راجی سرمچاریا ں ، مدام کاگدا ں...
  • هکّ (حق ) ءِ آواز یا شاهین درکبس یکشنبه 21 آذر 1395 08:59
    هکّ (حق ) ءِ آواز یا شاهین درکبس مولانا عبدالله روانبد ﯾﮏ ﺷـﭙﮯ ﭼﻨـﺪﮮ ﻫﻢ هیالیں ﯾﺎﺭ ﻫـﻤﺪﻝ و ﻫـﻤﺼﺪﻕ و ﺳﺨﻦ ﺳﯿﻨﮕﺎﺭ ﺩﻝ ﭘﺮ ﺍﺯ ﻣﻬﺮو ﻗﻮﻣﯽ ﻫـﻤﺪﺭﺩﯼ ﺁﺗﮏ ﺍﻧﺖ ﭘﻪ ﻗﺼـﺪ ءِ ﮔﻨﺪﮎ و ﺩﯾـﺪﺍﺭ ﻭﻗﺘﮯ ﮐﻪ ﺩﻭﺭ ءِ ﻫـﻤـﺪﮔﺮ ﻧﺸـﺖ ﺍیں ﮔﻠﻪ ﺍِﺵ ﺍﮮ ﺭﻧﮓ ﺀَ ﮐُﺘـﮓ ﺍﻇـﻬﺎﺭ ﺗﻮ ﻧﮕﻨﺪَئے ﮐﻪ ﺷﭗ ﺷُﺘﮓ، ﺳﯿﺎﻫﯿـﮟ شنگ اِتگ ﺑﺎﻡ و ﺗﻮ ﻧﮧ ﺑَـﺌﮯ ﺑﯿـﺪﺍﺭ مئےﮔـﻠﮓ ﺩﯾﺮﯾﮟ...
  • اقتصادی راہداری یا سرءِ گاری یکشنبه 21 آذر 1395 08:57
    اقتصادی راہداری یا سرءِ گاری میجر مجید گُلزمین اِنت مکہیں مات ءِ بدل زندگ اِنت مانیت تاں روزء اَزل اَرش ءُُ کُرش ءُُ تانکہ اَست انت آزمان مات گُلام اِنت، تو گُلام ئے، راج گُلام چون مانیت تئی اَسیلیں دودمان تاں نہ بیت ہونانی ہارے مئے گیابیں کُوچگاں چون کیت سبزیں بہارے مئے مُکیمی ہلکواں تنگویں بیلاں! بلوچ گُلزمین...
  • [ بدون عنوان ] یکشنبه 23 آبان 1395 11:41
    محمد اسحاق _ عطا شات پدا فقیرے ءِ بے ساری ءِ پدا کپتگ! اے بادشاہ وتی گاری ءِ پدا کپتگ درآمد کہ ترا عزّت و شرپ بخشیت وتی ھما ، کہ تئی واری ءِ پدا کپتگ اےکپتہ کار نلوٹیت پدا کہ قہر بہ بیت غریب پرچیا ، سرداری ءِ پدا کپتگ خدا مکنت ترا دست ماں دست گوں دگراں گُشنت رِند نوں لاشاری ءِ پدا کپتگ بگند وھدءَکہ زرّ و طلاہ ءِ...
  • شـُـتـنـت یکشنبه 23 آبان 1395 11:37
    شـُـتـنـت میر گل خان نصیر چکه ورنا گار بیت ئنت ، چکه سرپٹاں شت ئنت دست و بازو چکه پر شتنت ، چکه چم لٹاں شت ئنت چکدر لوگ و گداناں آس ءِ زراب ءَ ویڑتگ چکه ننگانی گـُشاں هالاڑ و هالٹاں شت ئنت پر تئی ننگ و مئیار ءَ ، او منی ماتی وتن ! چکدر ساه سرگلانی ، ماں گر و گٹاں شت ئنت چکدر مات و پت و گهارانی چمانی چراگ تُست ئنت بے...