کار دئین لت

ولادیمیر گریگورویچ سوتیوا

 کریم بلوچ - تــَـهــل

دجک لوگ ءَ روان ات . راه ءَ گوں کرگوشکے ( هرگوشکے ) دچار کپت و آهاں هوری روان بیت انت . چه دونینانی همراهی راه لـُـک و نیم بیتگ ات .

 تاں لوگ ( دَوار ) راه دور ات . هبر کناں روان اتنت .

راه ءِ سرا لٹ و دارے کپتگ ات .

هرگوشک هبر کنان ات وداری ندیست ۔ پادی بند گپت و کمے هست ات که بکپیت . 

_ اوه تو ! ... _ هرگوشک گرم گپتگ ات ؛ گوئشتی و گوں پاد -  داری لگتے جت که چه راه دور و یک نیمگے کپت . 

بلے دجک رپت ؛ داری چست کرت و وتی کوپگ ءِ سرا نات و جست - شت و هرگوشکی رسینت .

هرگوشک که دار ءَ دجک ءِ کوپگ ءَ دیست ، هیران بوت :

_ اے دار ءَ تو چون کن ئے ؟ چئے کارے کیت اے دار ؟

_ اے ادناییں دارے نهنت _ دجک گوئشاں بیت . _  اے کار دئیں لـَـٹے .

هرگوشک آئی ءِ هبر ءِ بدل ءَ گــُـرُنڈ اِت :

_ او کنٹک سرگ ! وتی لٹ ءَ دَئور دئے . تو گوں آئی ، چه اداں جاهے شت نکن ئے ! 

دجک هچ چی نگوئشت . تهنا چه آئی کمے پدکنزت و پدا تتک و تچگ ءَ وتی لٹ ءِ یکیں سری جوگ ءِ آپ ءَ نات و یکیں دمان ءَ گوں لـٹ ءِ دومی سر ءِ مـَـدَت ءَ جوگ ءِ دومی نیمگ ءَ بال و سٹ کرت . و پدا هرگوشک ءِ همراه بوت . هنچو که گوئش ئے هچ گپے نبوته .  

هرگوشک ءِ دپ چه هَیرانی پاچ بوتگ ات . گوئشتی :

_   زبر دست ! تو پیش داشت که باز جوانی ءَ سِٹ کن ئے !

_ من چه بیه وا سٹ کنئگ نزاناں ، _ دجک گوئشت ، _  بلے اے کار دئیں لٹ ، چه اے گــَٹ منا مدت دات .

آهاں دیما شت انت . کمے دیما ، لیهور و پوجگلانی اوشتاتگین آپے ءَ رست انت .

Заяц с кочки на кочку прыгает. Ёжик позади идёт, перед собой палкой дорогу проверяет.

— Эй, Колючая Голова, что ты там плетёшься еле-еле? Наверно, твоя палка…

هرگوشک دیما تر ات و چه کاهانی بوچکانی سرا روان و سٹ کنان ات . دجک آئی ءِ پشتا روان ات و گوں وتی ڈنڈا راه ءَ چکاسان ات .

_ اَو کنٹگ سرگ ، تو گوں وتی دَزلٹ چئے پول ئے ؟ بلکیں تئی کاردئیں لٹ ...

هرگوشک  وتی هبر نکٹینتگ ات که چه بوچکے کاه لگشت و تاں گوشاں ، پوجگل و لیهوراں بـُـڈ اِت . کمے اگں به سُرتیں ، پهک بُڈتگ ات . 

دجک وتا هرگوشک ءِ نزیکتریں بوچک ءَ رسینت و هرگوشکی توار کرت :

_ اے دزلٹ ءَ بگر ! وتا مُهر بدار !

هرگوشک لٹ ءَ گپت . دجک وتی سرجمیں زور ءَ کاربست و وتی سنگتی چه پوجگلاں رَکینت .

وهدے که هشکیں هَندے ءَ رست انت ، هرگوشک وتی دوستیں دجک ءَ امبازاں گپت وگوئشتی : 

_ دجک من تئی منتواراں ، تو منا رکینت !

_ تو چئے گوئش ئے ! اے کار دئیں لٹ ات ؛ سَکـّـی ءَ کــَـٹ ات ! 

Пошли дальше и у самой опушки большого тёмного леса увидели на земле птенчика.

Он выпал из гнезда и жалобно пищал, а родители кружились над ним, не зная, что делать.

شت انت دیما و بزیں و تهاریں جنگل ءِ نیام ءَ جنگ ( جنجشک ) ءِ چوکوے اش دیست که زمین ءَ کپتگ . آ چه بُرزیں کدوگے کپتگ ات و په بد هالی چروکگ ات . آئی ءِ پت و مات هم آئی ءِ سرون گردگ اتنت ، چریکگ اتنت و نزانت اش که چئے بکن انت . 

_ مـَدت کنیت ، مدت کنیت ! _ مات و پت هم چریکگ اتنت .

کدوگ برز ات _ هچ دابے اودانی سرکت نکن انت . نه دجک و نه هرگوشک ؛ هچ کجام چه درچک و داراں سرکپت نکن انت .

بلے کمک پکار انت ...

دجک پگر کرت و پگری کرت :

_ تو درچک ءِ بن ءَ ، دیم ءَ درچک نیمگ ءَ بکن و بوشت ! _ آئیا هرگوشگ ءَ پرمات ( للات ).

هرگوشک دیما درچک ءِ نیمگ ءَ کرت و درچک ءِ بُنا اوشتات . دجک چیپلک ءَ وتی دار ءِ برزیں سر ءَ ایر کرت ( نات ) . و گوں آئیا هرگوشک ءِ کوپگاں سرکپت و وتی داری برز کت چینچو که آئیا وَس هست ات . تو گوئشت کن ئے که تاں کدوگ لٹ سربیتگ ات .

چُش آئی ءِ پت و مات وَش بیت انت . دجک و هرگوشک ءِ چپ . چاگرد ءَ بال کناں و چریکان اتنت :  

_ منتواریں ، منتواریں ، شمئی منتواریں !

و هرگوشک ، دجک ءَ گوئشت :

_ شاباش ترا دجک ! تو جوانیں پگرے کت !

_ تئو چئے گوئش ئے ! اے پهک ءَ کرتگ انت کار دئیں لٹ ، پر سوب و پر کــٹ ، چست بیت بے مَــٹ !

شت انت دیما ، تهار و بزیں جنگل ءَ ، هرچی دیماتر شت انت تهارتر ات و هرگوشک ءَ گیش ترسگ ات . دجک ، گندگ ءَ نترسگ ات : دیما روان ات و گوں وتی لٹ چه درچکانی ٹال و شاهڑانی نیام ءَ راه ءَ پچ کنان ات . 

اناگت چه درچکے ءِ پشتا مزنیں گرکے آهانی دیما ءَ درکپت و آهانی راهی بست و گــُـرّ اِت :

_ بوشت ایت !

هرگوشک و دجک اوشتات انت . گرک ءِ دپ ءِ لئوز رچان اتنت ، نزیکتر یهت و دنتاناں دُرُشاں ، گوئشتی :

_ دَجک ، من ترا کار نداراں  ؛ ترا کنٹگ پر انت . بلے سیهڑک ( هرگوشکک ) ترا ، من سرجم وراں ، گوں دُمب و گوشاں !

هرگوشک چه ترس ءَ لرزگ و دِرهگ ات ، چه ترس ءَ چش که زمستان ءِ هرگوشکاں ماں برپ ، پهک اسپیت بوتگ ات .  تتک ( تچ اِت ) نکنت . گوئش ئے پادی ڈگار ءَ چــِـرَک ( آهونڈ ) جتگ ولچتگ اتنت . چمانی مُٹ ( بند ) کرت که هنوں گرک آئیا وارت .

تهنا دجک ات که نترستگ ات : وتی داری برز کرت و گوں سرجمیں وَس و واک ءَ گرگ ءِ سرین و پشتی چُپت .

گرک چه درد ءَ چیهانٹے ( چیهالے ) جت که دجک ءِ دومی لٹ آئی ءِ سرگ و چم ءَ لگ اِت ( لگ اِست ). گرک سٹے کرت و تتک ! ...

هنچو تتک و شت که وتی پشتی هم چـَـک نه جت .

_ منتواراں من تئی هرگوشک . تو منا چه گرک ءَ هم رَکینت !

_ اے کار دئیں لٹ انت ، په دُژمنان چـَٹ انت ! _ دجک پسو دات .

آهاں دیما شت انت تاں جنگل کــُٹ اِت و راه اِش ودی کرت . راه بالادگ و چه کوه ءَ گوئزان ات .

دجک وتی لٹ ءَ تِکـّه دیاں ، دیما روان ات . بے وَسیں هرگوشک ژند بوتگ ات ، کمے هست ات که پهک بکپ ایت .

 آهانی لوگ هنوں نزیک ات ، بلے هرگوشک دیما شت ءَ نه کت .

_ پرواهے نهنت ، تو لٹ ءَ گوں ، وتا بدار . _ دجک گوئشت و آئیا چــِکاں و کــَـشـّـاں بوت . 

هرگوشک لٹ ءِ دومی سرا گپت و دجک آئیا چه سربرزی و بالادگ کشاں بوت . و په هرگوشک ءَ گوئش ئے سرکپگ راهت تر بوت .

_ بچار تو _ هرگوشک گوئشت . _ تئی کاردئیں لٹ ، اے گشت منا په سرکپگ ءَ مدت کرت .

چو دجک ، هرگوشک ءَ آئی ءِ لوگ و دَوار ءَ سر کت و اوداں دیر ات که آئی ءِ چکاں و زال آئی ءِ ودار و رهچار اتنت .

پهک چه آئی ءِ گندگ ءَ وَش بیت انت و هرگوشک ، دجک ءَ گوئشت :

_ اگں تئی برکتی کار دئیں لت مه بوتیں ، من هچ وهد دوارگ ، وتی لوگ ءَ وتی چماں ندیستگ ات .

دجک نزهندے جت ( بچکند اِت ) و گوئشتی :

_ تو ، ٹیکی چه من ، همے کار دئیں لٹ ءَ بزور . بلکیں ترا هنگت کار بدنت . 

هرگوشک سرءَ جهل کرت و گوئشتی :

_ تو وَت گڑاں بے چشیں کار دئیں لٹ ءَ چئے کن ئے  ؟ 

_ پرواهے نهنت ، _ دجک پسو دیاں بوت ، _ لـٹ مدام ودی بیت بلے کار دئینے به بیت ، _ دجک وتی پیشانی ءَ ٹکینت . _ کار دئینے به بیت ایش انت جاهی !  

 

ادان ات که هرگوشک سرجمیں گپاں سرکچ وارت ( سرپد بوت ) :

_ تئو راست گوئشت : مهم لٹ نهنت ، زانوگریں سرگ و نیکیں دل انت !

                                                              ****************************