روباه و سَیْهَڑ ( 'Sayhar )

چـُـکانی دیـــوان                                                                     اُرُس ءِ گیدی آزمانک
------------------                                                                   ------------------------
کریم بلوچ _ تهل                                                                      الکسی ٹـالستوی

                                                   روباه و سَیْهَڑ ( 'Sayhar )


            هست ات یک روباه و یک کرگوشکے _ سَیْهَرے _ .روباه ءَ لوگ و کـُڈے هست ات که چه بَرپ و هَمسِرَک جوڑ بیتگ ات و کرگوشک و سیهڑ ءِ لوگ ، چه دار و جِکاں اڈ بیتگ ات .
            بهار بیت . هزار رنگیں هَزّام آتک و رَست . روباه ءِ هَمسِرَکی لوگ ، آپ بَیاں بیت ؛ بلے هرگوشک ءِ لوگ هما داب ءَ جَکِتَگ و اوشتاتگ ات .
           روباه ءَ چه سیهڑ ءَ دَزبندی کت که همساهگ من ءَ بـِلّ که من یک شَپے تئی لوگ ءَ به وَپساں _ وسپاں _ . و کرگوشک وتی همساهگ ءَ وَش آتک کت و مهمان کت .
           بلے چنت روچ رَند ءَ ، روباه ءَ ، کرگوشک  چه وتی لوگ ءَ گـَـلِـینت و دَر کـُت که اے منی لوگ انت .
          روباه چه وتی لوگ ءَ تتک و جـِست . راه ءَ روان ات و گریوگ _ گریبگ _ ات . کـُچـَکِـے ، کرگوشک ءَ دیست که گریوان انت . سوج ئی کت :
         _ وَوّ _ وَوّ _ وَوّ ، گاپ _ گاپ_ گاپ ،کرگوشک ترا چے بیتگ که تو چو گریوگائے ؟
         _ من چون مه گریواں  _ گریباں _ ؟ من ءَ داری لوگے هست ات و روباه ءِ هَمسرکی لوگے ،آئی ءِ لوگ آپ بیت ، چه منی لوٹ ات که یک شپے آئی ءَ مهمان به کناں ، من مهمان کت ، بلے چنت روچ رندا ، روباه منی جِند ءِ لوگ ءَ واجهی و منی چه جند ءِ لوگ ءَ گـَلِینتگ و تاچینتگ .
         _ سَیهَڑ مه گریب ! من تئی گُرسَت ءَ کم کناں و ترا کمک کناں _ بَڑایی دَیاں _ !
        آ ، آتک انت کرگوشک ءِ لوگ ءَ . کچک ءَ پُر بیمیں توار ءَ گوں گـَپ ات :
        _  گاپ _ گاپ _ گاپ _ ! روباه چه ادان به تَچ ، گار و گم باتئے !
        و روباه آهان ءَ چه توک ءَ جواب دات :
        _ هنچو که من دَرکـَپاں ، هنچو که من جـُپ جناں ، کـُنٹـَکاں بال کننت ، هرکس ءَ نال کننت !
         کچک که روباه ءِ جواب ءَ اشکت چه ترس ءَ تتک و جـِست .
         کرگوشک اپدا راه ءَ روان و گریوان بیت . ممے آئی ءَ دیست  و سوج ئی کت :
         _ پرچا کرگوشکک  گریوگ ئے ؟
         _ چون من مه گریواں ؟ من ءَ داری لوگے هست ات و روباه ءَ همسرکیں لوگے که آپ بیت ، چه منی لوٹ ات که یک شپے وتی لوگ ئی به جَـلاّّں . من داشت ،هنون منی چه وتی جند ءِ لوگ ءَ گلینتگ ...
         _ مه گریب ! من تئی گُرست ءَ کم کناں  و ترا بَڑایی _ کُمک _ دیاں .
         _ نه ، تو من ءَ مَدَت کت نه کن ئے ، کچک لوٹ ات که روباه ءَ به تاچینیت ، تاچینت ئی نه کت و وت تتک .
         _ نه من گلینان ئی !
         آ ، آتک انت کرگوشک ءِ لوگ ءَ ، مم گوں زَنڈیں و بُرزیں  گـُٹ ءَ گـُرّ ات :
         _ روباه ، چه ادان به تَچ ، تو گار و گم بات ئے !
         و روباه ءَ چه لوگ ءَ  جواب کت :
         _ هنچو مه من دَرکپاں ، هنچوکه من جُپ جناں ،کـُنّـٹـَکاں بال کننت ، هرکس ءَ نال کننت !
         مم ترس ات و تتک .
          اپدا کرگوشک راه ءَ روان و گریوگا ات کہ مَزَنیں کائیگر _ کاریگر _ ئی دیست . کاریگر ءَ جُست کت :
          _ کرکوشکک ترا چے بیتگ که تو چو گریوگائے ؟
          _ چون من مه گریواں ؟ من ءَ داری لوگے هست ات و روباه ءَ همسرکیں لوگے که آپ بیت ، چه منی لوٹ ات که یک شپے ، وتی لوگ ئی به جلاّں ، من داشت ، هنون منی چه وتی جند ءِ لوگ ءَ گلینتگ ...
           _ به روان من تئی گماں سِنداں و دور کناں !
           _ نه کاریگر ، تو من ءَ مَدَت دات نه کن ئے ! کچک لوٹ ات که به گلینیت ئی ، نه بیت ؛ مم لوٹ ات که به گلینیت ئی ، نه بیت ؛ و تو هم گلینت ئی نه کن ئے !
           _ نه ، من گلینان ئی !
          آ ، کرگوشک ءِ لوگ ءَ آتک انت  . گوک ترندیں و بُرزیں گاسَگ و گـُرّگے جت :
          _ روباه چه ادان وتا را گم و گار کن !
          و روباه آهان ءَ چه توکا جواب دات :
         _ هنچو که من درکپاں ، هنچو که من جپ جناں ، کنٹکاں بال کننت ، هر کس ءَ نال کننت !
         گوک هم ترس ات و تتک چه اودان !
         کرگوشک ءَ وا دگه جاهے نیست ات که به روت انت . آ ، اپدا راه ءَ روان و چه اول ءَ هم سَک تِر و گِیشتر  گریوان بیت .بـُـلـّـی ئیں کروسے، کرگوشک ءَ دیست :
         _ کو _ کو _ ڑی _ کو ! سیهڑ  تو چیا گریوگ ئے ؟
         _ چون من مه گریواں ؟من ءَ داری لوگے هست ات و روباه ءَ همسرکی لوگے که آپ بیت ؛ چه منی لوٹ ات که شپے ، وتی لوگ ئی به جَلاّں ، من داشت . هنون منی چه وتی جند ءِ لوگ ءَ گلینتگ ...
          _ بیا به رواں ، من تئی گماں کٹیناں !
          _ نه کروس ! تو کٹینت اش نه کن ئے ! کچک گلینت ، گلینت ئی نه کت ؛ مم گلینت  گلینت ئی نه کت ؛ کائیگر گلینت ، گلینت ئی نه کت ، و تو هم گلینت ئی نه کن ئے !
           _ نه ، من گلیناں و تاچینان ئی تو گند ئے !
           آ ، آتک انت کرگوشک ءِ لوگ ءَ  ، کروس ءَ پاداں جُپے کت ، بانزلانی شانت انت و بانگ دَیان ءَ گوئشت ئی :
          _ کو  - کو - ڑی - کو  ! روگ اوں گوں پاداں ، هَرّگ ءَ من بَڈان ، لوٹاں روباهے به گنداں ، روباه بیا تو ادان ، چه لوگ ءَ دَربکپ ، هَرّگ انت تئی تَپ !
          روباه که کروس ءِ توار ءَ اشکت ، گـُڑ ات و گوئشت ئی :
           _ همیش انت که چَـبّـواں _ پازَواراں _  ءَ پاد کنان اوں ...
         کروس اپدا بانگ دات و توار جَت :
           _ کو - کو - ڑی - کو  ! رَوَگ اوں گوں پاداں ، هَرّگے من بَڈاں ، لوٹـاں روباهے به گنداں ، روباه بیا تو ادان ، چه لوگ ءَ دربکپ ، هَرّگ انت تئی تَپ !
            اے بَریں روباه جواب دات :
           _ گـُداں گورا کنگ اوں ...
           کروس ءَ سیمی بَرا :
            _ کو - کو - ڑی - کو  ! روگ اوں گوں پاداں ، هرگے من بڈاں ، لوٹاں روباهے به گنداں ، روباه بیا تو ادان ، چه لوگ ءَ در بکپ ، هرگ انت تئی تپ !            روباه اشتاپی ءَ چه لوگ ءَ در کپت ، کروس همودان وتی هَرّگ ءِ گون ءَ آئیا روت _ رُت _ . و کروس و هرگوشک دوئیں ، هما لوگ ءَ مَنت انت و یکجاه بیت انت