« پهره روتاک » « روزنامه پهره »
ادبیات بلوچ« پهره روتاک » « روزنامه پهره »
ادبیات بلوچجـَنــگل ءِ اُستا *
جـَنــگل ءِ اُستا *
نیکولای سلادکف
==============
کریم بلوچ _ تـَهـل
رَستگ اَت وهدے که هِردَلـُک پر وت کارے دَر به بارت و کار زانتے به بیت . پرچا که جنگل ءَ بے کار کنگ و آُستایی ءَ زند پوره نه بوتگ ات . گِهتر انت که آئی کـُجام کار ءَ پر وت به زوریت و کے به بیت ؟
شُت تاں چه جنگل ءِ سهداراں جُست و پُرس به کنت تاں آهانی کاراں بزانت . شـُت دارتـَل _ دارکـُٹ _ ءِ مُرگ ئی دیست . سوج ئی کـُت :
- اَو دارتـَل _ دارکـُٹ _ تو کجام کار ءَ بلد ئے ؟
- من ڈاکـٹـرے اوں _ دارکـُٹ ءَ پسو دات . _ کرم وارتگیں درچکانی داراں چه پـَگاه تاں بیگاه سُنٹ جناں و تـَل کناں . کرماں کـَشـّاں و درچکاں درمان کناں .
- منی پونز اینچو نه رَستگ و تئی سُنٹ ءِ داب ءَ سَکّ نه انت که درچکانی دار ءَ سُنٹ جَت به کناں _ هِردَلـُگ گِلـَگ کناں گوئشت . _ و چه گورّپـَٹ سوج ئی کـُت :
- گورپَٹ تو چے کارے بلد ئے و چے کارے کن ئے ؟
- من ڈگار ءَ کـَڈ کناں . من هُونڈ ءِ بـُرّگ ءَ اُستا اوں .
- هـَؤ ! تو ڈگار ءَ بـُرّ اِت کن ئے ، تئی پاداں بـِرد و کولاڈ ءِ داب انت و تئی سکّ تیزیں پَنجگول انت ؛ منی دست و پاداں نِزوریں انت .
رَندا چه موکو ءَ سوج کناں بیت :
- موکو تئی کار چے انت ؟
- گـُـوَپـَگ زاناں . رِست و گـُـوَپت کناں گوپوکے اوں ! رُگ و دام ءِ تـَنـدَگ ءَ جنگل ءَ بے بـَلّ و بـَـڈو و بے مَٹ آں .
- من هم تئی داب ءَ تـَنـدگ و گـَـوَپگ ءِ کار ءَ زُرتگ ات ، بلے منا تئی داب ءَ هـَشـت پاد و هشت چَمّ نیست ! گـُڑاں من چه نَمبیک ءَ پول کناں .
- من اوژناک کنوکے آں ! _ نـَمبیک چه ڈوکے ءَ چیرک چیرک کناں پسو دات و بے گیشیں هبرے آپ ءِ نیام ءَ دراج کـَشّ ءَ مان بیت ( شیرجه جَت ) و اوژناگ کناں آپ ءِ جـُهلـَگ ءَ روان بیت _ .
- من کجا و اے کار کجا _ تـُرس اِت هِردَلـُک _ . من وا اوژناگ کنگ نزاناں ! زانوگریں Бобр تو بَلکیں منا کارے و راهے سوج دیئے ؟
- منی هـِردَلـُک ! منی دست هرکارے ءَ اُستا انت و هر کارے کـُت کن انت ابید چه ایشی _ ( کـِـٹـی کِـٹـی کـَندت ئی ) _ شیلانچُک و کـُمبیاں ( " قارچ " ) چـِت و مـُچ کـُت نه کناں ...
- کـُمـبـی و شیلانچُک ؟ جوان انت من کـُمبی و شیلانچُکانی چـِـنـَگ و مُچ کنگ ءِ کار ءَ گـُلائیش باں ! چون رِڈیں _ بَدیں _ کارے انت ؟ _ هردلگ باز وَش و باز گـَل بوت _ . پکائیں شیلانچُکی بهار و گرماگ ءَ کار کنت و زُمستان ءَ وتی لوگ ءَ آرام کـَنت ! اے کار هم منا په وَس و واک و هم په تـَب و مَئیل ءَ بروبر انت !
و شـُت په شیلانچـُکانی چـِنـَگ و نـَزّ آرگ ءَ !
***********
*- بلوچی ءِ بازیں گالوارے ءَ ، پارسی ءِ " اُستاد " ءِ مـَٹ و هم دَروَر " استا " ، "وُستا " ، اُستاز " و "وُستاز" ءِ گال کارمرز کنگ بنت . من په زانت همے " اُستا " ءِ گال زُرتگ و کارمرز کتگ .
اے پـَدریں گپے که چیردَستیں زبانانی هما گال و لـَؤز که گوں بالا دَستیں زباناں نزیک و هم توار انت ، اولسر ءَ گار و بیگواه بنت و رند ترءَ ایدگه لـَؤز و گال بیگواه بنت . چـُش که بلوچی ءِ اُستا و پارسی ءِ " اُستاد " وتی رنگ ءَ چـَٹ گار کن انت و دَرآمدیں جامَگ ءَ گـُـوَرا کن انت . چـُش که بلوچی ءِ " پگاه " و چه عربی ءَ گِپتگ بیتگیں" سَباه " که چه عربی ءِ " صبح " ءِ گال ءَ زورگ بیتگ .اُمیت انت که مئی استا وکـَـوّاس و زانوگراں گیشتر اے نیمگ ءَ دلگوش کن انت . اے آزمانکـُک چه اُرُس ءِ زبان ءَ تـَرّینگ بوتگ . تــَهـــل .
٭٭٭٭٭
